Το Οκτατάξιο Γυμνάσιο Καλαμαριάς ιδρύθηκε ως αυτόνομο σχολείο τη σχολική χρονιά 1946-47 με τον Αναγκαστικό Νόμο 941/14-02-1946. Όμως από το 1943 λειτουργούσε γυμνάσιο στην Καλαμαριά ως παράρτημα του Ε΄ Γυμνασίου Αρρένων Θεσσαλονίκης.
Τη σχολική χρονιά 1964-65 χωρίστηκε το Γυμνάσιο από το Λύκειο, με το Ν.Δ. 4379/1964 του Υπουργείου Παιδείας. Τα σχολεία λειτούργησαν σε διαφορετικά κτήρια, στο σημερινό Δημαρχείο στεγαζόταν το Γυμνάσιο και στο σημερινό 5ο Δημοτικό Καλαμαριάς στην πλατεία Σκρά στεγαζόταν το Λύκειο.
Καθώς ο πληθυσμός της Καλαμαριάς συνεχώς μεγάλωνε, εκ των πραγμάτων δημιουργήθηκε η ανάγκη για νέα σχολικά κτίρια. Τότε συστήθηκε επιτροπή από επιφανείς Καλαμαριώτες για να χειριστούν το θέμα. Η επιτροπή αυτή, μετά από επίμονες προσπάθειες, κατόρθωσε να πείσει τους κυβερνώντες και τελικά να βρεθεί το οικόπεδο το οποίο και δημοπρατήθηκε.
Το 1964 με πρωτοβουλία του βουλευτή του τότε κυβερνώντος κόμματος της Ενώσεως Κέντρου κ. Αν. Κούση, ζητήθηκε από τον πρωθυπουργό κ. Γεώργιο Παπανδρέου το νέο σχολείο το οποίο θα δημιουργηθεί στην Καλαμαριά να λάβει το όνομα “Φροντιστήριον Τραπεζούντος” σε ανάμνηση του Φροντιστηρίου, πράγμα και το οποίο και έγινε.
Η θεμελίωση του νέου διδακτηρίου έγινε το 1965 από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό κ. Παπανδρέου, ενώ τα εγκαίνια έγιναν πέντε χρόνια αργότερα το 1970.
[fb_embed_post href=”https://www.facebook.com/photo.php?v=466081726855255&set=vb.465934783536616&type=3&theater/” width=”550″/]
Εν τω μεταξύ, το σχολικό έτος 1967-68 με τον Α.Ν. 129/1967 γίνεται εξατάξιο γυμνάσιο και μετονομάζεται σε Μικτόν Γυμνάσιον Καλαμαριάς. Είναι το πρώτο μικτό γυμνάσιο στη Θεσσαλονίκη. Τα μαθήματα στο νέο διδακτήριο άρχισαν στο δεύτερο εξάμηνο της σχολικής χρονιάς 1969-1970 με Γυμνασιάρχη τον αείμνηστο κ. Μπουχώρη. Για τα δεδομένα της εποχής το κτίριο ήταν πρωτοποριακό. Το κεκλιμένο επίπεδο που διέθετε για άνοδο και κάθοδο στους ορόφους, οι φαρδιές σκάλες, οι ψηλοτάβανες αίθουσες και οι κατάφυτη αυλή του ήταν στοιχεία που θα το έκαναν να ξεχωρίζει ακόμη και από κτίρια που κατασκευάζονται σήμερα. Όταν άρχισε να λειτουργεί διέθετε αίθουσες διδασκαλίας, αμφιθέατρο, χημείο, αίθουσα πολλαπλών χρήσεων που χρησιμοποιείτο ως αίθουσα θεάτρου και γυμναστήριο, στεγασμένο υπαίθριο χώρο άσκησης με οργανωμένα αποδυτήρια, γήπεδο ποδοσφαίρου στη βορινή πίσω αυλή και πολλούς βοηθητικούς χώρους και αίθουσες εργαστηρίων.
Δυστυχώς, πολλοί από τους χώρους αυτούς, όπως το γήπεδο ποδοσφαίρου, σήμερα ή δεν υπάρχουν ή χρησιμοποιούνται από άλλους και για άλλους σκοπούς. Στις 23 Ιουνίου 1970 έγινε η γιορτή αποφοίτησης της πρώτης φουρνιάς μαθητών του “Φροντιστηρίου Τραπεζούντος”.
Από τη σχολική χρονιά 1976 – 1977 λειτουργεί ως Α’ Μικτό Γυμνάσιο Καλαμαριάς, μετά το χωρισμό των σχολείων Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης σε Γυμνάσια και Λύκεια, με απόφαση του ΥΠΕΠΘ. Την ίδια χρονιά ιδρύθηκε και το Β’ Μικτό Γυμνάσιο Καλαμαριάς από ένα μέρος των μαθητών του Μικτού Γυμνασίου Καλαμαριάς, κυρίως από το παράρτημα που λειτουργούσε στην οδό Μουδανιών κοντά στην πλατεία Σκρά. Παράλληλα λειτουργούσε και το Μικτό Γυμνάσιο Φοίνικα.
Τα σχολικά έτη 1992-94 λειτούργησε Παράρτημα του 1ου Γυμνασίου Καλαμαριάς στο σημερινό Δημαρχείο, το οποίο μετονομάστηκε σε 8ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς και έκτοτε λειτουργεί ως αυτόνομο σχολείο.
Το 1ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς με το ΦΕΚ 518/24-03-2008 σελ. 5 μετονομάστηκε και τυπικά σε 1ο Γυμνάσιο Καλαμαριάς “Φροντιστήριον Τραπεζούντος”
Το κτίριο διαθέτει 16 αίθουσες διδασκαλίας, δύο εργαστήρια τεχνολογίας (Γυμνασίου & Λυκείου), δύο εργαστήρια πληροφορικής (Γυμνασίου-Οδύσσειας & Λυκείου), εργαστήριο φυσικοχημείας, αίθουσα μουσικής, κλειστό γυμναστήριο, αμφιθέατρο, δύο βιβλιοθήκες (Γυμνασίου & Λυκείου), γραφεία καθηγητών, γυμνασιάρχη, λυκειάρχη, γραμματεία, κυλικείο κλπ. Στο χώρο του σχολείου βρίσκεται και το Θεατράκι της οδού Χηλής.
Στο ίδιο κτήριο στεγάζεται και το 1ο Γενικό Λύκειο Καλαμαριάς. Τα δυο σχολεία λειτούργησαν σε εναλλασσόμενο ωράριο μέχρι τη σχολική χρονιά 2010-11. Με την έναρξη του σχολικού έτους 2011-12 τα σχολεία συλλειτουργούν πλέον σε πρωινό κύκλο.
Λόγω του μεγάλου αριθμού των μαθητών τα τελευταία χρόνια έχουν υπάρξει αλλαγές στη χρήση κάποιων αιθουσών. Έτσι οι δυο βιβλιοθήκες καταργήθηκαν και η βιβλιοθήκη του Γυμνασίου μεταφέρθηκε στην είσοδο του διδακτηρίου. Απαγορεύτηκε από τις Τεχνικές Υπηρεσίες του Δήμου Καλαμαριάς η χρήση της αίθουσας Μουσικής και του εργαστήριου Πληροφορικής, τα οποία λειτουργούσαν στο υπόγειο και τα οποία ο ίδιος ο Δήμος Καλαμαριάς είχε διαμορφώσει πριν μερικά χρόνια. Η αίθουσα Τεχνολογίας του Γυμνασίου έγινε αίθουσα μαθημάτων.
Έτσι σήμερα το κτήριο διαθέτει 19 αίθουσες μαθημάτων, εργαστήριο Πληροφορικής, εργαστήριο Φυσικοχημείας -το οποίο χρησιμοποιείται και ως δεύτερη αίθουσα Πληροφορικής-, δύο πολύ μικρές αίθουσες για τμήματα ξενόγλωσσα ή κατευθύνσεων, αμφιθέατρο -το οποίο χρησιμοποιείται ως αίθουσα Μουσικής-, γραφεία καθηγητών, γυμνασιάρχη, λυκειάρχη, γραμματείες, κλειστό γυμναστήριο -το οποίο χρησιμοποιούν τα απογεύματα πολλοί αθλητικοί ή πολιτιστικοί σύλλογοι της Καλαμαριάς-, γήπεδο ποδοσφαίρου 5 Χ 5 -το οποίο χρησιμοποιούν κυρίως αθλητικοί συλλογοι της Καλαμαριάς-, κυλικείο κλπ.
Το Θεατράκι της οδού Χηλής που βρίσκεται στο χώρο του σχολείου, όπως και το αμφιθέατρο του σχολείου, χρησιμοποιούνται από πολλούς συλλόγους και άλλα σχολεία τα απογεύματα μετά από προγραμματισμό του Δήμου Καλαμαριάς και σύμφωνη γνώμη των διευθυντών των σχολείων του συγκροτήματος.